Home > Onderwijs begrippen > DCD (motorische ontwikkelingsstoornis)

DCD (Developmental Coordination Disorder)

DCD, ofwel Developmental Coordination Disorder, is een motorische ontwikkelingsstoornis waarbij kinderen moeite hebben met het aanleren en coördineren van motorische vaardigheden. In het Nederlands wordt DCD ook wel een ‘motorische ontwikkelingsstoornis’ genoemd. Deze stoornis beïnvloedt het dagelijks functioneren en het schoolsucces, vooral bij taken die fijne of grove motoriek vereisen.

DCD als ontwikkelingsstoornis

DCD is een neurologische ontwikkelingsstoornis die voorkomt bij ongeveer 5 tot 6% van de kinderen. De problemen ontstaan niet door een lichamelijke aandoening of verstandelijke beperking, maar zijn het gevolg van een vertraagde of verstoorde ontwikkeling van de motorische coördinatie. DCD kan invloed hebben op schrijven, knutselen, fietsen, sporten of zelfredzaamheid.

Kenmerken van DCD in de klas

Kinderen met DCD vallen op door:

• onhandigheid bij dagelijkse activiteiten zoals veters strikken of knippen;
• problemen met schrijven (slordig of traag handschrift);
• moeite met plannen en uitvoeren van motorische taken;
• vermijden van gym of buitenspelen door onzekerheid;
• snel vermoeid raken bij motorisch inspannende taken.

Deze leerlingen kunnen faalangst of frustratie ontwikkelen, zeker als hun problemen niet goed worden herkend.

Begeleiding bij DCD in het onderwijs

Onderwijs aan kinderen met DCD vraagt om geduld, aangepaste verwachtingen en praktische ondersteuning. Enkele voorbeelden:

• gebruik van hulpmiddelen zoals laptops of dik schrijfgerei;
• extra tijd voor schrijf- of knutselopdrachten;
• aanpassing van gymlessen of alternatieve bewegingsvormen;
• visuele instructies en stapsgewijze uitleg.

Fysiotherapie of ergotherapie kan aanvullend ondersteuning bieden. Samenwerking met ouders en de zorgstructuur binnen school is belangrijk om de juiste begeleiding te bieden.

DCD en comorbiditeit

DCD komt vaak samen voor met andere ontwikkelingsstoornissen, zoals:

• ADHD: aandachtsproblemen versterken motorische onzekerheid;
• TOS: motorische en taalproblemen beïnvloeden samen het leerproces;
• dyslexie: problemen met schrijven en automatiseren komen overlappend voor.

Bij comorbiditeit is het belangrijk dat ondersteuning op meerdere gebieden wordt afgestemd.

Meer informatie over ontwikkelingsstoornissen

Meer weten over DCD of verwante stoornissen? Lees ons lemma over dyslexie, TOS, ADHD of bekijk het volledige overzicht van ontwikkelingsstoornissen.