Home > Onderwijs begrippen > ASS (autismespectrumstoornis)

ASS staat voor autismespectrumstoornis, een ontwikkelingsstoornis waarbij de informatieverwerking in de hersenen anders verloopt. Kinderen met ASS hebben moeite met sociale interactie, communicatie en vertonen vaak herhalend of rigide gedrag. ASS is een spectrum: de mate waarin en de manier waarop kenmerken tot uiting komen, verschilt per kind. In het onderwijs vraagt ASS om maatwerk, structuur en begrip voor unieke behoeften.

ASS als ontwikkelingsstoornis

ASS is een vorm van ontwikkelingsstoornis die al op jonge leeftijd zichtbaar kan zijn. Kinderen met ASS verwerken prikkels anders, waardoor zij vaak over- of ondergevoelig zijn voor geluid, licht of aanraking. De stoornis beïnvloedt de sociale en cognitieve ontwikkeling, en kan grote impact hebben op het functioneren in de klas en daarbuiten. Meer lezen over autisme? Bekijk ons uitgebreide lemma over autisme.

Verschillende vormen van ASS

Onder de noemer ASS vallen verschillende vormen van autisme, die voorheen aparte diagnoses waren:

  • Klassiek autisme: duidelijke beperkingen in taal, communicatie en gedrag. Vaak gepaard met een verstandelijke beperking.
  • Asperger: normale tot hoge intelligentie, maar duidelijke problemen in sociale interactie en rigide gedragspatronen. Meer over Asperger.
  • PDD-NOS: (Pervasive Developmental Disorder – Not Otherwise Specified) bredere, minder uitgesproken vorm van autisme. Tegenwoordig ook geclassificeerd als ASS.

Kenmerken van ASS in de klas

Kinderen met ASS kunnen moeite hebben met het begrijpen van sociale regels, het maken van oogcontact of het voeren van gesprekken. Ze hechten vaak aan vaste routines en kunnen overprikkeld raken bij veranderingen. Andere kenmerken zijn letterlijke interpretatie van taal, fixatie op interesses en moeite met samenwerken. Deze gedragingen zijn geen onwil, maar gevolg van een andere informatieverwerking.

ASS en onderwijs: aandachtspunten

In het onderwijs is een voorspelbare, gestructureerde omgeving essentieel voor leerlingen met ASS. Duidelijke communicatie, visuele ondersteuning en voorspelbare routines helpen om stress en onrust te voorkomen. Individuele ondersteuning, eventueel in samenwerking met externe hulpverlening, kan het leerproces en welzijn bevorderen. Denk hierbij aan een aangepast lesrooster, prikkelarme werkplekken of extra instructie.

ASS en andere stoornissen

ASS komt regelmatig samen voor met andere stoornissen, zoals ADHD, MCDD of een verstandelijke beperking. Deze comorbiditeit vraagt om extra alertheid bij signalering en diagnose. Elke combinatie van stoornissen vraagt om een specifieke benadering in de klas.

Meer informatie over ontwikkelingsstoornissen

Meer weten over andere ontwikkelingsstoornissen bij kinderen? Bekijk onze pagina over ontwikkelingsstoornissen in het onderwijs of lees over MCDD, ADHD en ADD.